Trong bối cảnh toàn cầu hóa, sự giao thoa về văn hóa – kinh tế giữa các quốc gia khiến nhu cầu giao tiếp đa ngôn ngữ trở nên cấp thiết. Đây chính là lúc vai trò của biên dịch viên trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Vậy biên dịch viên là gì? Biên dịch là làm công việc gì? Muốn trở thành biên dịch viên cần có những kỹ năng, tố chất nào? Tất cả sẽ được Dịch thuật FAQTrans giải đáp ngay sau đây.
Biên dịch viên là gì?
Biên dịch viên là những người thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi nội dung văn bản từ ngôn ngữ ban đầu sang ngôn ngữ khác. Tuy nhiên, thông tin cần phải truyền tải một cách trung thực và không bị thay đổi ý nghĩa so với bản gốc.
Thông thường, nhân viên biên dịch cần phải có bằng ngoại ngữ chuyên ngành. Bên cạnh thông thạo tiếng Anh/ngôn ngữ mẹ để thì cần thành thạo thêm ít nhất một ngôn ngữ khác.
So với phiên dịch viên phải đối mặt với áp lực về thời gian cũng như đáp ứng yêu cầu dịch tức thời thì biên dịch viên có phần thoải mái trong công việc hơn nhiều. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là công việc của người làm biên dịch dễ dàng hơn.
Tuy không bị gò bó về thời gian nhưng biên dịch viên cần đáp ứng yêu cầu cao về tính liền mạch, chính xác và lưu loát của văn bản. Điều này đòi hỏi họ phải có khả năng ngôn ngữ sâu sắc, diễn đạt tốt và kiến thức chuyên môn vững vàng.
Công việc chính của người làm biên dịch gồm những gì?
Người làm nghề biên dịch thường sẽ thực hiện các công việc sau:
- Chuyển đổi tài liệu từ ngôn ngữ nguồn sang ngôn ngữ đích bằng cách tạo ra một bản dịch có nội dung tương đương và chính xác so với bản gốc.
- Đọc và viết thành thạo trong ít nhất hai ngôn ngữ.
- Quản lý lịch làm việc khoa học để đáp ứng các yêu cầu về thời gian hoàn thành bản dịch. Từ đó, thực hiện công việc dịch thuật trong thời gian quy định.
- Truyền đạt ý tưởng một cách chính xác, nhanh chóng và rõ ràng trong quá trình dịch thuật.
- Tìm hiểu và tham khảo đa dạng các loại tài liệu về văn hóa, tiếng lóng để diễn đạt câu từ một cách trôi chảy nhất.
- Ứng dụng các công cụ và phần mềm hỗ trợ dịch thuật như từ điển, bộ nhớ dịch và các công cụ CAT. Điều này nhằm để tăng hiệu quả và tính chính xác của bản dịch trong quá trình dịch thuật.
- Dịch thuật tất tần tật các loại văn bản, giấy tờ, tài liệu từ giấy tờ cá nhân, tài liệu doanh nghiệp và văn bản chuyên ngành: CMND, giấy khai sinh, bảng điểm, học bạ, hồ sơ năng lực công ty, báo cáo tài chính cho đến tài liệu chuyên ngành luật pháp, công nghệ, xây dựng, kỹ thuật,…
- Tham gia các dự án dịch thuật như dịch sách, dịch thuật website, bản địa hóa game, tạo phụ đề cho phim ảnh,…
Muốn làm biên dịch viên thì cần học ngành gì?
Để có thể làm các công việc, ngành nghề trong lĩnh vực biên dịch thì bạn cần đáp ứng năng lực ngoại ngữ tốt (nhất là kỹ năng đọc và viết). Để trở thành một biên dịch viên chuyên nghiệp, bạn có thể chọn một số ngành học theo gợi ý dưới đây:
- Ngành ngôn ngữ học
- Ngành Đông phương học
- Ngành Sư phạm ngôn ngữ
- Ngành Quan hệ quốc tế
- v.v.
Những kỹ năng, tố chất cần có để trở thành một biên dịch viên giỏi
Không phải cứ giỏi ngoại ngữ là đã có thể trở thành một biên dịch viên giỏi mà cần phải hội tụ nhiều tố chất và kỹ năng khác nhau. Dưới đây, dịch thuật FAQTrans sẽ liệt kê những yếu tố cần có ở một người làm biên dịch chuyên nghiệp:
Khả năng ngoại ngữ và trình độ biên dịch chuyên môn tốt
Yếu tố đầu tiên và tiên quyết để tham gia làm việc trong ngành biên dịch là bạn cần thông thạo ít nhất hai ngôn ngữ. Kỹ năng đọc hiểu và viết ở mức thuần thục.
Thêm vào đó, việc nắm vững ngữ pháp, sở hữu vốn từ vựng phong phú và có tư duy linh hoạt, biết cách diễn đạt mạch lạc, rõ ràng trong từng câu chữ để phù hợp với chủ đề nội dung là điều cần có ở một biên dịch viên giỏi.
Để làm được công việc biên dịch, bạn cần biết cách biến những câu phức tạp và rườm rà thành những câu đơn giản hơn những vẫn diễn ra trọn vẹn ý. Đồng thời, tránh lặp lại từ ngữ nhiều lần trong cùng một câu. Như vậy, bạn mới truyền tải đúng thông điệp của tác giả đến với người đọc.
Ngoài ra, kỹ năng viết lách cũng không kém phần quan trọng. Viết đúng thôi chưa đủ mà đối với biên dịch viên chuyên nghiệp, họ cần có khả năng sử dụng nhuần nhuyễn từ ngữ giữa các ngôn ngữ, câu từ uyển chuyên. Người biên dịch phải am hiểu cả văn hóa, tiếng lòng của ngôn ngữ dịch thuật tránh tình trạng dịch câu từ bị lủng củng, ngô nghê. Có như vậy, bản dịch mới có thể tạo ấn tượng và thu hút người đọc.
Kiến thức chuyên ngành uyên thâm
Chuyên môn hóa trong công việc dịch thuật chuyên ngành dần trở thành xu thế tất yếu. Ở đây, biên dịch viên cần trau dồi kiến thức chuyên môn sâu trong một hoặc nhiều lĩnh vực, ngành nghề nào đó như kinh tế – tài chính, giáo dục, luật pháp, y tế, khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin,… Điều này giúp cho bản dịch được truyền tải thông tin một cách chính xác, đảm bảo chất lượng tốt nhất.
Tư duy
Trước khi bắt đầu biên dịch tài liệu, bạn nhất định phải đọc qua toàn bộ nội dung của văn bản gốc để hiểu rõ được quan điểm của tác giả. Tuyệt đối không áp đặt quan điểm, cảm xúc cá nhân lên bài viết. Đối với những bài viết mang quan điểm mới hoặc bạn cảm thấy không phù hợp thì cũng không được chỉnh sửa thêm thắt, nhận xét, bình luận mang tính cá nhân hay thậm chí là xuyên tạc nội dung bản gốc. Đây là một điều cấm kỵ đối với người làm biên dịch.
Thay vào đó, bạn hãy đặt mình vào vị trí của tác giả để hiểu rõ quan điểm của họ. Từ đó, có thể biên dịch lại nội dung một cách chính xác mà không làm thay đổi thông tin mà tác giả muốn truyền tải.
Ngoài ra, hãy chú ý đến cảm nhận của người đọc. Bạn cần hiểu rõ người đọc đang cần gì và muốn gì. Chỉ khi biết được điều này, bạn mới đáp ứng được nhu cầu của tác giả cũng như người đọc.
Như vậy, 3 yếu tố mà một biên dịch viên xuất sắc cần đảm bảo: diễn đạt đúng quan điểm, suy nghĩ mà tác giả muốn truyền đạt, bài dịch phải dễ hiểu đối với người đọc và phù hợp với thị trường hiện tại.
Tính cách
Ngoài các yếu tố nêu trên thì để trở thành một biên dịch viên giỏi, đòi hỏi phải có tính cách cẩn thận, chăm chỉ, tỉ mỉ và kỷ luật. Bởi khi làm trong nghề biên dịch, bạn thường xuyên đối mặt với nhiều khó khăn như dịch thuật nội dung phức tạp, thời gian hoàn thành bản dịch hạn chế hay đôi khi mất nhiều thời gian nghiên cứu sâu về tài liệu do đặc tính chuyên ngành của nó,…
Ngoài ra, người biên dịch cần biết quản lý tốt cảm xúc cá nhân. Không nên có thái độ thiên vị mà gây ảnh hưởng đến bài viết. Thay vào đó, bạn cần tôn trọng quan điểm của tác giả.
Một số thắc mắc thường gặp
Biên dịch viên có cần bằng cấp không?
Để làm việc cho các công ty dịch thuật, văn phòng dịch thuật công chứng tư nhân, Sở tư pháp,… thì biên dịch viên thường được yêu cầu bắt buộc phải có bằng ngoại ngữ chuyên ngành. Tuy nhiên, với các biên dịch viên làm việc tại các công ty, doanh nghiệp thông thường thì không bắt buộc phải có, chỉ cần đáp ứng kỹ năng biên dịch tốt và năng lực ngoại ngữ giỏi.
Học biên dịch ra trường làm ở đâu?
Nếu đã đáp ứng đủ kỹ năng biên dịch, bạn có thể làm việc ở nhiều nơi khác nhau như:
- Công ty dịch thuật
- Văn phòng công chứng
- Sở Tư pháp
- Tổ chức quốc tế
- Doanh nghiệp đa quốc gia
- Làm biên dịch viên tự do, cộng tác viên, freelancer
Lương của biên dịch viên là bao nhiêu?
Vì công việc của biên dịch viên thường liên quan đến ngoại ngữ nên mức lương thường cao hơn so với mặt bằng chung. Mức lương của biên dịch viên khá đa dạng và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kinh nghiệm, chuyên ngành, kỹ năng và đơn vị mà họ làm việc.
Các bạn sinh viên mới ra trường, chưa có nhiều kinh nghiệm thì mức lương trung bình sẽ dao động trong khoảng 7 – 10 triệu. Nếu muốn tăng lương và thăng tiến hơn trong sự nghiệp biên dịch, bạn cần trau dồi thêm kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cũng như tốc độ dịch thuật.
Với người làm lâu năm trong nghề biên dịch thì lương thưởng sẽ cao hơn do khả năng dịch nhanh và chính xác cao. Do đó, mức lượng có thể dao động từ 20 – 40 triệu động là bình thường.
Ngoài lương cơ bản thì các biên dịch viên cũng có thể nhận thêm phụ cấp, hoa hồng, thưởng hay các phúc lợi khác từ đơn vị mà họ làm việc.
Với nhu cầu dịch thuật tài liệu cao như hiện nay thì nghề biên dịch đang được rất nhiều bạn sinh viên lựa chọn. Hi vọng qua những thông tin mà dịch thuật FAQTrans đã cung cấp ở trên sẽ giúp ích cho bạn trong việc hiệu rõ hơn về nghề biên dịch viên là gì. Trong quá trình tìm hiểu, nếu có thắc mắc về dịch thuật hay dịch thuật công chứng, bạn đọc liên hệ với chúng tôi qua hotline 0963.029.396 để được giải đáp.
