Phiên dịch viên đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi thông tin giữa các ngôn ngữ và nền văn hóa khác nhau. Họ là cầu nối giao tiếp giữa các đối tác đến từ nhiều quốc gia, châu lục. Phiên dịch viên hiện đang là một nghề được nhiều bạn trẻ quan tâm và lựa chọn theo đuổi vì mức lương hấp dần cùng cơ hội phát triển tốt. Vậy phiên dịch viên là gì? Công việc và mức lương của người làm phiên dịch? Điều kiện và kỹ năng cần có để trở thành biên dịch viên chuyên nghiệp? Và để có được lời giải đáp cho những câu hỏi trên, hãy cùng dịch thuật FAQTrans tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
Phiên dịch viên là gì?
Trước khi tìm hiểu phiên dịch viên là gì, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về khái niệm phiên dịch.
Phiên dịch là quá trình chuyển đổi ngôn ngữ bằng lời nói một cách đồng thời hoặc nối tiếp 1 câu nói/đoạn văn/văn bản. Thông tin được truyền đạt vẫn giữ nguyên được ý nghĩa ban đầu của người nói. Mục đích của phiên dịch là để giúp người nghe dù không biết ngôn ngữ người nói nhưng vẫn hiểu và nắm bắt được ý kiến của đối phương.
Phiên dịch thường được sử dụng trong các sự kiện, cuộc họp, buổi thuyết trình hay đối thoại của các đối tác từ nhiều quốc gia khác nhau để đảm bảo những người không dùng chung ngôn ngữ có thể hiểu rõ và giao tiếp hiệu quả.
Phiên dịch viên là những người thực hiện công việc dịch thuật lời nói của một người từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Sự thành công của người làm phiên dịch được đo lường dựa trên khả năng hỗ trợ các bên tham gia đối thoại hiểu rõ được ý kiến và thông điệp của nhau. Do vậy, phiên dịch viên cần tập trung cao để lắng nghe, hiểu và ghi nhớ nội dung lời nói. Từ đó, chuyển đổi thông điệp sang ngôn ngữ đối phương một cách chính xác và trôi chảy.
Các loại hình phiên dịch phổ biến trên thế giới
Hiện nay, trên thế giới có 5 loại hình phiên dịch phổ biến:
– Phiên dịch song song (dịch cabin):
Đây là hình thức truyền đạt thông tin đồng thời với lúc người cần phiên dịch đang nói. Trong phiên dịch song song, người dịch phải hiểu rõ về chủ đề và duy trì sự tập trung để truyền tải thông tin đầy đủ và chính xác.
– Phiên dịch nối tiếp (dịch đuổi):
Đối với hình thức này, quá trình chuyển đổi ngôn ngữ được thực hiện ngay sau khi người phát biểu vừa nói xong.
– Phiên dịch nhìn văn bản:
Phiên dịch viên sẽ truyền đạt thông tin đã được chuẩn bị sẵn ở dạng một tài liệu văn bản.
– Phiên dịch thầm
Hình thức phiên dịch này tương đồng với dịch song song. Tuy nhiên vẫn có sự khác biệt là người dịch sẽ chuyển đổi ngôn ngữ người nói bằng cách thì thầm vào tai người nghe hoặc nói nhỏ trong một nhóm khoảng 3 – 4 người nghe.
– Phiên dịch tháp tùng
Phiên dịch viên sẽ đóng vai trò như một người trợ lý hộ tống để đi theo sát khách hàng trong các chuyến công tác, du lịch hay các cuộc đàm phán,… Họ truyền đạt ý kiến của người nói thông qua hình thức dịch nối tiếp hoặc dịch thầm.
Công việc của phiên dịch viên
Trên thực tế, công việc của phiên dịch viên có thể khác nhau tùy thuộc vào vai trò và nhiệm vụ mà họ đảm nhận. Dưới đây là dịch thuật FAQTrans sẽ liệt kê một số công việc chính thường được thực hiện bởi người làm phiên dịch:
– Chuyển đổi và truyền tải thông tin của người nói từ ngôn ngữ ban đầu sang ngôn ngữ cần phiên dịch. Người dịch cần đảm bảo diễn đạt nội dung một cách rõ ràng, chính xác và không làm thay đổi quan điểm của người nói.
– Phiên dịch trong các cuộc họp của công ty:
Phiên dịch viên thường tham gia phiên dịch trong các cuộc họp do công ty tổ chức để trao đổi và bàn bạc. Đây là nơi mà họ sẽ truyền đạt thông tin giữa các thành viên tham gia. Đặc biệt, nếu trong cuộc họp có sự tham gia của các lãnh đạo hay đối tác nước ngoài, phiên dịch viên chịu trách nhiệm truyền tải nội dung lời nói của họ sang ngôn ngữ được sử dụng chung.
– Phiên dịch cho cấp trên trong các buổi gặp gỡ hoặc đàm phán:
Trong các cuộc gặp mặt hay đàm phán với khách hàng, đối tác thì phiên dịch viên có nhiệm vụ hỗ trợ dịch lại lời nói của đối phương để có thể hiểu và đồng thời truyền đạt ý kiến của cấp trên cho đối tác. Điều này giúp ích cho việc mở rộng hợp tác và tạo mối quan hệ với khách hàng tiềm năng.
– Thực hiện các công việc khác
Bên cạnh các công việc nêu trên, phiên dịch viên thường thực hiện một số nhiệm vụ khác như dịch tài liệu, soạn thảo hợp đồng, thực hiện các công việc hành chính khác theo yêu cầu của cấp trên.
Các kỹ năng cần có ở một người làm phiên dịch xuất sắc
Hiện nay, nhu cầu tuyển dụng phiên dịch viên là rất cao. Tuy nhiên, để theo đuổi và thành công trong nghề này, không phải ai cũng có thể làm được dễ dàng. Họ đều phải nỗ lực rất nhiều và trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết dưới đây:
Kỹ năng ngôn ngữ
Ngôn ngữ chắc chắn là kỹ năng không thể thiếu ở một phiên dịch viên giỏi. Để chuyển đổi ngôn ngữ và diễn đạt nội dung lời nói một cách linh hoạt, uyển chuyển và chính xác thì người làm phiên dịch cần phải có năng lực ngoại ngữ tốt. Sự thành thạo trong kỹ năng này sẽ tránh được việc dịch theo cảm tính. Từ đó thể hiện đúng quan điểm và ý kiến của người nói.
Kỹ năng truyền đạt thông tin
Nhiệm vụ của phiên dịch viên là truyền đạt đúng thông tin mà người nói muốn thể hiện. Do vậy, một người phiên dịch giỏi cần trau dồi tốt kỹ năng truyền đạt thông tin để có thể vừa lắng nghe vừa truyền tải thông tin chuẩn xác và tức thời. Điều này giúp nâng cao hiệu quả các cuộc hội thoại. Từ đó, thúc đẩy hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và đạt được mục đích cuộc gặp gỡ/đàm phán.
Kỹ năng lắng nghe và quan sát
Kỹ năng lắng nghe và quan sát kỹ lượng là quan trọng để phiên dịch viên có thể truyền tải đúng thái độ và ý kiến của người nói. Nhất là trong trường hợp người nói sử dụng nhiều câu từ, tiếng lóng hoặc ngữ pháp đặc biệt. Khi đó, kỹ năng lắng nghe và quan sát sẽ giúp phiên dịch viên tránh sai lầm trong quá trình diễn đạt thông tin.
Kỹ năng tra cứu thông tin
Dù có thành thạo ngoại ngữ như người bản địa thì vẫn không thể biết hết tất cả câu từ. Đôi lúc phiên dịch viên vẫn gặp phải những từ chưa từng biết. Lúc này, kỹ năng tra cứu thông tin qua internet là hết sức cần thiết.
Kỹ năng tin học
Ngày nay, đa phần các công việc đều được xử lí qua máy tính. Do vậy để giúp công việc trơn tru, người phiên dịch cũng cần trau dồi thêm kỹ năng tin học. Việc sử dụng tốt các phần mềm tin học văn phòng thông dụng sẽ giúp tiết kiệm thời gian và công sức khi làm việc.
Bên cạnh các kỹ năng nêu trên, người làm phiên dịch cần chú ý đến một số kỹ năng, yếu tố khác:
- Am hiểu về kiến thức chuyên ngành
- Hiểu biết sâu rộng về các nên văn hóa khác trên thế giới
- Tác phong làm việc cẩn thận, tỉ mỉ, chuyên nghiệp
- Kỹ năng phản xạ nhanh
Phiên dịch viên có cần bằng cấp không?
“Làm phiên dịch viên có cần bằng cấp không?” là thắc mắc được rất nhiều người quan tâm khi chọn ngành phiên dịch. Đây là công việc đòi hỏi rất nhiều kiến thức, kỹ năng, đặc biệt là yêu cầu về ngoại ngữ. Có thể nói bằng cấp, chứng chỉ là yếu tố quan trọng để thăng tiến nhanh trong công việc. Bởi đây chính là bằng chứng chứng minh bản thân đã trải qua một quá trình đào tạo chuyên sâu.
Điều này không có nghĩa là không có bằng đại học thì bạn không trở thành phiên dịch viên được. Vẫn có một số vị trí công việc tuyển dụng mà không cần bằng cấp. Tuy nhiên, mức thu nhập và cơ hội thăng tiến trong ngành sẽ khó khăn hơn rất nhiều.
Mức lương của phiên dịch viên là bao nhiêu?
Phiên dịch viên được đánh giá là có mức lương cao so với mức lương trung bình. Tuy nhiên, rất khó để trả lời một con số cụ thể cho câu hỏi này. Bởi lương của một phiên dịch viên sẽ tùy thuộc vào nhiều yếu tố như kinh nghiệm, kỹ năng và quy mô của đơn vị đang làm việc. Thông thường, mức lương của phiên dịch viên sẽ dao động trong khoảng từ 15 – 20 triệu đồng/tháng. Con số này sẽ là 10 – 12 triệu đồng/tháng đối với phiên dịch viên có ít kinh nghiệm và làm việc tại công ty có quy mô nhỏ.
Bên cạnh công việc cố định thì phiên dịch viên có thể làm việc theo hình thức freelancer. Lúc này, sẽ không có giới hạn cụ thể cho thu nhập của người làm phiên dịch. Kiếm được ít hay nhiều sẽ phụ thuộc và năng lực và trình độ của mỗi người. Tuy nhiên, khi chưa có nhiều kinh nghiệm và mối quan hệ rộng rãi thì bạn sẽ gặp khá nhiều thách thức lớn.
Phiên dịch khác biên dịch như thế nào?
| Điểm khác biệt | Phiên dịch | Biên dịch |
| Phương thức giao tiếp | Văn nói | Văn viết |
| Đối tương dịch thuật | Lời nói của người phát biểu (thường ở trong các sự kiện, cuộc họp, buổi thuyết trình,…) | Văn bản, giấy tờ, tài liệu |
| Thời gian thực hiện | Diễn ra trong thời gian thực, phiên dịch viên cần chuyển đổi thông tin tức thời và phản xạ nhanh chóng. | Thực hiện trong khoảng thời gian dài. Do vậy, biên dịch viên có thể tìm hiểu, nghiên cứu, chỉnh sửa để đảm bảo bản dịch có chất lượng và độ chính xác cao. |
| Công cụ hỗ trợ | Thường không thể sử dụng công cụ hỗ trợ. | Ứng dụng nhiều công cụ, phần mềm dịch thuật trong quá trình dịch. |
| Tính chính xác, trôi chảy | Độ chính xác, trôi chảy thấp hơn khi biên dịch. | Chính xác và trôi chảy cao hơn do có thời gian chuẩn bị. |
| Số lượng người tham gia | Thường phải làm việc độc lập. | Có thể nhiều người tham gia quá trình dịch. |
Phiên dịch viên vẫn nằm trong nhóm ngành nghề hấp dẫn. Tuy nhiên, bên cạnh việc mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp tốt thì nó cũng đem đến nhiều thách thức và áp lức. Vậy nên để theo đuổi và thanh công trong nghề này thì bạn hãy trạng bị cho mình những kỹ năng và kiến thức quan trong. Hy vọng với những thông tin mà dịch thuật FAQTrans cung cấp sẽ đáp ứng mục đích tìm kiếm về nghề phiên dịch viên là gì của bạn.
